ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Τὰ σημαδιακὰ συναπαντήματα τῆς ζωῆς καὶ οἱ πανταχοῦ παροῦσες σκιὲς τοῦ θανάτου, ὁ Ἔρως ὡς κινητήρια δύναμη τῶν πάντων, ὁ Χρόνος-Μόρος ποὺ ἡγεμονεύει στοὺς ἀνθρώπους, τὰ παράλογα ὄνειρα τοῦ ὕπνου καὶ τοῦ ξύπνου μας, τὰ ἀπαντημένα καὶ τὰ ἀναπάντητα ἐρωτηματικά, τὰ ἀτελείωτα «πάθια κι οἱ καημοὶ τοῦ κόσμου», ἡ κάπηλη ἐμπορευματοποίηση καὶ ὁ εὐτελισμὸς τῆς «τρυπωμένης ψυχῆς» τόπων καὶ τοπίων (genius loci), καθὼς καὶ ἡ συνακόλουθη ὀδύνη ποὺ μόνο τὰ τσακίσματα, τὰ σκέρτσα καὶ τὸ βάλσαμο τῆς Μνήμης καὶ τῆς Νοσταλγίας τὴν καταπραΰνουν, εἶναι μερικὰ ἀπὸ τὰ θέματα τοῦ καινούργιου βιβλίου τοῦ Παναγιώτη Κουσαθανᾶ.
Προφανῶς, γιὰ νὰ ὁρίσει τὰ ὑλικὰ ἀπὸ τὰ ὁποῖα εἶναι φτιαγμένα τὰ δέκα διηγήματα τοῦ βιβλίου, γραμμένα ἀπὸ τὸ 2005 ἕως τὸ 2010, ὁ συγγραφέας τὰ χαρακτηρίζει καὶ πάλι ὡς «μυθ-ιστορίες», γιὰ δὲ τὶς μουσικὲς «παραλλαγὲς» (variations), ποὺ ὑπάρχουν σὲ τρία ἀπὸ αὐτά, σημειώνει ὅτι «ὁ καλοπροαίρετος ἀναγνώστης καλεῖται νὰ συμμεριστεῖ τὶς ἐπώδυνες ἀμφιβολίες τῶν πειραματισμῶν τοῦ γράφοντος». Μὲ μιὰ σχεδὸν γυμνή, ἀλλὰ σμιλεμένη μέχρι καὶ τὴν τελευταία λεπτομέρειά της ἀφήγηση, ἡ διεισδυτική, ὑπαινικτικὴ καὶ ἐλαφρῶς εἰρωνικὴ ματιὰ τοῦ Π.Κ. διαπορώντας καὶ θαυμάζοντας διαπερνᾶ τὰ ἐξωτερικὰ συμβάντα καὶ τὶς συμπεριφορὲς καὶ ἑστιάζει στὸν «μέσα» ἄνθρωπο προσεγγίζοντας μὲ κατανόηση, καλοσύνη, ἀλλὰ καὶ ἀνατρεπτικὴ διάθεση τὰ «ἀτοπήματά» του. Ἡ λιτὴ γλώσσα, ποὺ κατὰ τὴν προσφιλῆ ἔκφραση τοῦ συγγραφέα-κάλφα (homo faber) «ματσακονίζεται» γιὰ νὰ ἀπαλλαγεῖ ἀπὸ τὶς ὀξιδώσεις καὶ νὰ λάμψει, διατηρεῖ στὸ ἀκέραιο τὴν εὐρωστία, τὴ χυμώδη πηγαιότητα τῆς ἀβίαστης φυσικῆς λαλιᾶς καὶ γοητεύει μὲ τὴν ἀμεσότητα, τοὺς ρυθμικοὺς ἰριδισμούς, τὴ διαυγῆ εὐ-ηχία, ἀλλὰ καὶ τὶς ἀπροσδόκητες δια-φωνίες της. Κερδίζει τὸν ἀναγνώστη ἄλλοτε μὲ τὴ σοβαρότητά της, ποὺ «ἀπροκατάληπτα ἀντλεῖ ἀπὸ τὰ πλούσια, γλωσσικὰ κοιτάσματα», κι ἄλλοτε μὲ τὸ παιζογλάντισμα, τὶς ἀστειότητες δηλαδὴ καὶ τὶς ἐρωτοτροπίες της μὲ τὴ νησιώτικη θυμοσοφία καὶ τὸν κοινὸ λόγο. Τὸ ἀποτέλεσμα εἶναι μιὰ ἐντυπωσιακὴ κι ὅλο ζωντάνια νοηματικὴ συμπύκνωση, ποὺ ἐπιτείνεται χάρη στὴ χρήση ἀφομοιωμένων ἰδιωματικῶν λέξεων ἀπὸ τὸν γενέθλιο τόπο, ὄχι μὲ τὴν πρόθεση νὰ προστεθεῖ ἄρωμα
ἐξωτισμοῦ στὸ βιβλίο, ἀλλὰ γιὰ νὰ ἀναδοθεῖ ἡ εὐωδία τῆς λησμονημένης, πλὴν ὅμως ἀναγνωρίσιμης καὶ πάντοτε ζωοποιοῦ, Παράδοσης ποὺ ἀποκαθαίρει, μπολιάζει καὶ ἀνανεώνει τὶς σκουριασμένες ἀπὸ τὴ φλύαρη πολυχρησία ἢ τὴν ἄλαλη ἀχρησία δυνάμεις τοῦ Λόγου.
Ἐπιπλέον, ἡ μετρημένη χρήση τῶν σημείων στίξης, ὁ ἀνορθόδοξος ἀποκλεισμὸς κάποιων ἀπὸ αὐτὰ καὶ ἡ μακροπερίοδη σύνταξη, κύριο χαρακτηριστικὸ ἑνὸς ἀσκόνταφτου ἐσωτερικοῦ, γεωμετρημένου παραμιλητοῦ, ἀντὶ νὰ δυσκολεύουν τὸν ἀναγνώστη τῆς βιαστικῆς ἐποχῆς μας, τὸν προκαλοῦν νὰ σκύψει προσεκτικότερος καὶ πιὸ σεβαστικὸς στὶς σελίδες, τὶς ἀράδες καὶ τὶς λέξεις, ὅπως ἀκριβῶς θὰ ἔκανε γιὰ ἕνα ποίημα, καὶ σύντομα τὸν πείθουν ὅτι τὸ νὰ ζυμώνει καὶ νὰ πλάθει κανεὶς καθημερινὰ τὶς λέξεις στὴ σκάφη τῆς γραφῆς ἀσκώντας ἑαυτὸν στὴ μαστοροσύνη της, ἀποτελεῖ ἐκτὸς τῶν ἄλλων κι «ἕνα εἶδος ἱεροτελεστίας, κάτι σχεδὸν καθαγιασμένο, ποὺ ἐμπεριέχει μπόλικο μυστήριο κι ἄλλη τόση μαγεία», ὅπως διατείνεται γιὰ τὴ Μουσική–ἀδελφὴ Τέχνη τῆς Λογο-Τεχνίας– ὁ Γάλλος συνθέτης Henri Dutilleux.
Ὁ γνήσια κοσμοπολίτης συγγραφέας Π.Κ., «μάστορας τῆς γλώσσας καὶ παρατηρητὴς τῆς ἀνθρώπινης ψυχῆς», ὅπως εὔστοχα τὸν χαρακτήρισε ἡ κριτικὸς Κατερίνα Σχινᾶ, «βλέποντας καὶ γράφοντας ὑπὸ γωνίαν ἀποδίδει στὰ πράγματα τὶς ἀδιάγνωστες διαστάσεις τους». Ἔτσι, ἀνεπαισθήτως καὶ διακριτικά, μὲ τὴν ἀρωγὴ μιᾶς εὐδιάκριτης ἠχητικῆς μοναδικότητας, ποὺ θέλγει καὶ συγκινεῖ ὅπως ἕνα ξεχωριστὸ μουσικὸ κομμάτι, ὁ ἀναγνώστης συμπαρασύρεται σχεδὸν ὑπνωτιστικά, καὶ τελικὰ ξεναγεῖται ἀπὸ τὸν ἴδιο τὸν συγγραφέα στὸ μαγικὸ ἐργαστήρι τῆς γλώσσας, ἐκεῖ δηλαδὴ ὅπου «ἀνασκηνοθετεῖται τὸ πραγματικό», ματσακονίζονται, σφυρηλατοῦνται κι ἀναπλάθονται σιωπηλὰ καὶ μυστικὰ οἱ ἦχοι γιὰ νὰ δώσουν στὴ λέξη τὴν ποιότητα τῆς μουσικῆς νότας, στὴν πρόταση τὴ βαθύτητα κι ἀμεσότητα τοῦ στοχασμοῦ, δηλαδὴ τὸν χαμένο σκοπὸ καὶ νόημά της, καὶ «στὸ τοπικὸ τὸ εὖρος τοῦ οἰκουμενικοῦ». Ὁ Π.Κ., ὅπως εἶπε ἕνας ἀναγνώστης του, «ἐκμοντερνίζει» τὶς δοκιμασμένες, ἀλλὰ παραμελημένες, παρ’ ὅτι ἀκόμη ἀνεξάντλητες, τεχνικὲς καὶ ἀξίες τῆς Τέχνης τοῦ Λόγου προτείνοντας μὲ διακριτικότητα διὰ τοῦ ἔργου του τὸν ἐπαναπροσδιορισμὸ τοῦ ὅρου Λογο-Τεχνία κόντρα στὸ ρεῦμα τῆς ράθυμης εὐκολίας, alias «ξεπετάγματος», ποὺ χαρακτηρίζει τὴν ἐποχή μας. Τὸ παράδοξο εἶναι ὅτι παρὰ τοὺς αὐστηροὺς κανόνες καὶ τοὺς περιορισμοὺς ποὺ διαφαίνεται ὅτι θέτει ὁ συγγραφέας γιὰ τὴν πειθαρχημένη σύνθεση τοῦ βιβλίου του, τὰ κείμενα δὲν φυλακίζονται οὔτε ἀποστεγνώνονται, ἀντιθέτως μετεωρίζονται φυσικὰ κι ἀβίαστα, πανταχόθεν «ἀνοικτὰ» καὶ ἀπολύτως ἀπελευθερωμένα.
ΠΩΛΕΙΤΑΙ:
ΜΥΚΟΝΟΣ: α. Βιβλιοθήκη Παναγιώτη Κουσαθανά - Δημοτική Στέγη Μελέτης Πολιτισμού & Παράδοσης, Οδός Μέλπως Αξιώτη 56, 846 00 Μύκονος, Τηλ. 22890-22646, 22890-28798, και β. Ηλίας Αθυμαρίτης (Παντοπωλείον), Δρόμος Αεροδρόμιου, 846 00 Μύκονος, 22890-22078.
ΑΘΗΝΑ: α. Εκδόσεις Ίνδικτος, Καλλιδρομίου 64, 114 73 Αθήνα, Τηλ. 210-8251889 / 210-8838007, και β. Κεντρικά Βιβλιοπωλεία Αθηνών.
***
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου